Uitdagingen voor de agrosector

De pandemie, de oorlog in Oekraïne, de droogte op het continent, de stijging van de energieprijzen, de hoge inflatie – al deze factoren samen hebben in korte tijd een waar armageddon veroorzaakt in de agro-industrie. Zonder snelle automatisering van processen zal de chaos echter alleen maar erger worden. Voor welke uitdagingen staan de toeleveringsketens de komende maanden en kwartalen? 

Deze uitdagingen zijn talrijk, en ze verschillen natuurlijk naargelang hun plaats in de toeleveringsketen en het type activiteit dat ze uitvoeren. Het is echter verleidelijk om een gemene deler te bedenken die betrekking heeft op de uitdagingen voor de hele sector. Dat is zeker de digitalisering van het distributienetwerk, die niet kan slagen zonder de uitwisseling van gegevens tussen de deelnemers in het hele productie- en distributieproces. Dit is echter niet alles.

🟢Temperatuur en levertijden

“De prijs en beschikbaarheid van grondstoffen, energiekosten en de zoektocht naar stabiele samenwerkingspartners zijn slechts enkele van de uitdagingen waar bedrijven in de agro-industrie voor staan. Een andere is het gebrek aan voorspelbaarheid waarin we de laatste jaren nog steeds leren opereren. Men moet gewoon zijn weg vinden in deze realiteit. Maar we zijn ons ook bewust van de noodzaak om ons aan te passen aan de principes van duurzaamheid en onze ecologische voetafdruk in productie en transport te verkleinen”, concludeert Ilona Wzgarda, directeur van de divisie Organisatie bij De Heus Polska, een internationaal voederbedrijf voor vee-, pluimvee- en varkenshouders.

De temperatuur en levertijd van producten spelen een belangrijke rol in de voedselproductiesector. Dit geldt met name voor de distributie van groenten, fruit en vleesproducten, maar niet alleen. De gigantische rijen voor de havens van Gdansk en andere Poolse havens laten bijvoorbeeld alle knelpunten in de graandistributie zien. De tijd die nodig is om tarwe of maïs te laden, die vervolgens wordt verscheept naar Duitsland, Nederland, Zweden, Groot-Brittannië en ook naar Afrikaanse landen, heeft invloed op de kwaliteit van het vervoerde graan. – Tijdens lange tussenstops in havens kan het graan vochtig worden. Dit zorgt voor nog meer complicaties bij het afhandelen van de lading en het voldoen aan de contractvoorwaarden,” zegt Tomasz Okoński, hoofd logistiek bij Osadkowski sp.z oo. Het bedrijf levert meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen aan telers en koopt ook gewassen in.

Wat kan er in zo’n geval worden gedaan? Introduceer bijvoorbeeld afleverberichten en een transport tracking service om het losproces efficiënt uit te voeren en de wachttijd voor service tot een minimum te beperken. Ondertussen moet men in Gdansk tot wel 30 uur wachten op het lossen, wat frustraties veroorzaakt bij vervoerders die in die tijd nieuwe orders zouden kunnen aannemen. Bovendien staan er niet alleen rijen vrachtwagens voor havens en graansilo’s, maar ook voor voedselfabrieken en verwerkingsbedrijven die graan, plantaardige olie en andere landbouwproducten ontvangen.”

🟢Automatisering is een must

Het gebrek aan automatisering van leveringen treft inderdaad de meeste bedrijven die actief zijn in de agrosector. Maar wat is het probleem? We hebben het al gezegd: systeemveranderingen zijn het meest zinvol als ze invloed hebben op de hele supply chain. – Wij begrijpen heel goed de noodzaak om leveringen te automatiseren. We gebruiken een eigen systeem voor het transport van landbouwproducten, waardoor we minder werk hebben met Excel-bestanden en notities op kaarten. Het is echter moeilijk om veel van onze partners te overtuigen om vergelijkbare tools te gebruiken”, aldus Tomasz Okoński, al eerder geciteerd logistiek directeur bij Osadkowski sp. z oo.

Het probleem zit hem dus meer in de mentaliteit dan in de implementatiekosten. Voor bedrijven en vervoerders die transportplatforms gebruiken, is de implementatie van een service voor tijdvenster management, het volgen van leveringen of bijvoorbeeld facturering per ton niet moeilijk of duur. Vooral de laatste oplossing is nog weinig bekend in de agrosector. Dat zou wel moeten, want het vergemakkelijkt het order- en facturatieproces voor het transport van bulkmaterialen, zoals graan, voederproducten, meststoffen en andere agrarische grondstoffen en producten aanzienlijk.”

Ondertussen zijn verliezen bij het transport van bulkproducten de norm in de agrovoedingssector. Het factureren van de daadwerkelijk vervoerde lading daarentegen maakt het hele proces transparanter, beter meetbaar en objectiever.

• 
• Robert Kutera
• Product Manager bij CargoON, een supply chain expert
• Uit ons onderzoek blijkt dat de distributie van bulkgoederen anders wordt gefactureerd dan leveringen in andere sectoren. Hier hebben we te maken met productverliezen en een constante kwaliteitscontrole. Daarom hebben we de mogelijkheid gecreëerd om te factureren per ton getransporteerde goederen op het platform, in plaats van per ton. Alles is transparant en zichtbaar in het systeem. Van het verkrijgen van een transportaanbieding, het bepalen van de voorwaarden van de order, tot de daadwerkelijke realisatie van het transport en de facturering op basis van het gerapporteerde gewicht van de lading.

🟢Versheid is belangrijk

Procesautomatisering en implementaties die de hele keten stroomlijnen zijn essentieel om producten zo snel mogelijk bij de producent (boer, voedingsbedrijf, etc.) en uiteindelijk bij de consument op tafel te krijgen. En in het geval van bijvoorbeeld de distributie van vers fruit en groenten is snelheid van transport cruciaal voor het succes van de hele operatie. – Het voeden van de grote steden is nog steeds een enorme uitdaging. Verse producten van hoge kwaliteit worden zeer gewaardeerd, maar zijn moeilijk te produceren en te vervoeren over lange afstanden, bevestigt Woody Maijers van Hogeschool Inholland.

Dit wordt ook benadrukt in het Food, Beverage and Agriculture Supply Chain Risk Report van maart 2023 (door WTW). Het rapport vat de risico’s voor wereldwijde voedselketens samen, maar ziet grote kansen om potentiële crises te verminderen in slimme oplossingen. Technologische oplossingen kunnen ook zorgen voor een hogere productkwaliteit. – Technologie heeft ook het potentieel om bedorven producten in de logistieke keten te verminderen – bijvoorbeeld door gebruik te maken van telematica en het ‘internet of things’ om goederen tijdens het transport te volgen en hun toestand te bewaken, voegt Simon Lusher toe, WTW’s wereldwijde leider op het gebied van voeding en dranken.

Het waarborgen van de versheid en houdbaarheid van producten is ook een aandachtspunt van de Poolse Owocowa Unie. Dit komt omdat Poolse producten naar de markt van de Europese Unie gaan, maar ook steeds meer naar Aziatische markten, naar Egypte, Jordanië, de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië. En in de zogenaamde warme landen worden hoge temperaturen een uitdaging als exporteurs verse producten aan de eindontvanger willen leveren. Toegang tot koelcontainers is niet langer een probleem, maar exporteurs moeten ook de kwaliteit van de goederen garanderen tijdens de distributie in de landen van bestemming, zoals Colombia en Costa Rica.

🟢Investeren, investeren

Poolse producenten exporteren vooral fruit en zuivelproducten, en dit zijn producten die de juiste temperatuur vereisen, vooral tijdens het transport in zogenaamde warme landen. De sector wordt begunstigd door lagere transportkosten, wat van groot belang is met het oog op de stijgende productieprijzen. Dit komt omdat niet alleen de prijzen van zeevracht dalen, maar ook die van vrachtwagens.

• 
• Paulina Kopeć
• secretaris-generaal van de Vereniging Owocowa Unie
• Leveringen hier en nu en de beschikbaarheid van producten het hele jaar door worden steeds belangrijker. Importeurs uit Afrikaanse of Aziatische landen verwachten fruit van hoge kwaliteit, niet alleen wanneer het in Polen wordt geladen, maar vooral wanneer het in het land van bestemming wordt verhandeld. En dit kost geld en vereist extra investeringen in kwaliteit.

Lagere transportkosten dan een jaar geleden zijn echter een tijdelijke situatie, want met de economische groei zal de vraag naar transport weer snel toenemen. En daarmee zullen de transportkosten de pan uit rijzen. En nogmaals: zonder technologische hulpmiddelen kan de agrosector in chaos vervallen. – Op logistiek gebied zijn we al lang uit het Excel-tijdperk, wat niet betekent dat het proces van digitalisering voor ons is afgelopen. We zijn ons ervan bewust dat er nog veel verbeterpunten zijn. Vanuit logistiek oogpunt lopen we voorop met het optimaliseren van onze systemen om met onze tijd mee te gaan,” zegt Ilona Wzgarda van De Heus.

Uitdagingen voor supply chains in de agrosector 💡

1. Implementeren van duurzaamheidsprincipes. Vroeg of laat zullen alle actoren in de toeleveringsketen ESG-principes moeten toepassen in hun dagelijkse praktijk. De verplichting van niet-financiële rapportage en meting van de CO2-voetafdruk voor grote bedrijven vanaf 2024 zal een kettingreactie veroorzaken. Aannemers en leveranciers die de CO2-voetafdruk van hun activiteiten niet meten (en hun uitstoot verminderen) zullen uit de supply chain vallen.

2. Opslag van grondstoffen. Onzekerheid over de aanvoer, vooral belangrijk bij de productie van diervoeders, toevoegingsmiddelen, grondstoffen en tussenproducten, creëert een behoefte aan opslag. Een gebrek aan beschikbare opslagruimte kan de levering van eindproducten beperken. Een oplossing is om de supply chain te verkorten door eindproducten rechtstreeks aan de klant te leveren.

3. Productiekosten. In het licht van de stijgende productiekosten is de uitdaging voor bedrijven in de agrosector om een concurrerende prijs te handhaven. Stijgende energieprijzen, kosten van grondstoffen en halffabricaten, distributie en kosten die verband houden met het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen leiden onvermijdelijk tot hogere productprijzen. De gevolgen van drastische kostenbesparingen kunnen zeer ernstig zijn. Door de pieken in de gasprijzen in Nederland stortte bijvoorbeeld de productie van kastomaten in en Poolse distributeurs stopten vaak met het drogen van graan.

4. Automatisering van supply chain managementprocessen. De lange rijen voor magazijnen zijn de beste indicatie van de mate van digitalisering van distributienetwerken. Zonder gegevensuitwisseling tussen actoren in de voedselketen, zonder een systeem voor de automatisering van leveringen en het volgen van transporten, enz. is het niet mogelijk om leveringen efficiënt te beheren. Vervoerders vermijden steeds vaker opdrachten die hen blootstellen aan lange wachtrijen in havens, voor silo’s en in magazijnen van levensmiddelenbedrijven.

5. Investeren in hernieuwbare energiebronnen. De richting die de Europese Unie heeft uitgezet, namelijk het bereiken van klimaatneutraliteit en het gebruik van alternatieve energiebronnen, is ook bepalend voor veranderingen in de agrosector. Sommige bedrijven in deze sector investeren al in zonne-energie voor de verlichting van bijvoorbeeld magazijnen en erven. Investeringen in duurzame energiebronnen verlagen ook de kosten voor de aankoop van elektriciteit, wat weer bijdraagt aan lagere bedrijfskosten. Maar om geld te besparen, moet er eerst geïnvesteerd worden.