Blog

Nearshoring – powrót do korzeni?

Author: Konrad Potocki

Przez ostatnie kilkadziesiąt lat postępująca globalizacja przyzwyczaiła nas do sprawdzonego modelu biznesowego, który polegał na zlecaniu działań produkcyjnych firmom azjatyckim.

Praktyka ta, znana jako offshoring, niosła szereg korzyści, w tym:

– znaczne obniżenie kosztów produkcji
– dostęp do ogromnej siły roboczej
– prostszą politykę rządową i regulacyjną

Dzięki temu trendowi handel transgraniczny stał się w bardzo krótkim czasie normą dla wielu firm.

Jedyną stałą jest zmiana

Ostatnie dwa lata wywołały jednak “trzęsienie ziemi” w łańcuchach dostaw. Wydarzenia takie jak COVID-19, blokada Kanału Sueskiego czy wojna na Ukrainie sprawiły, że model ten stał się niezmiernie ryzykowny. Podczas marcowego webinarium mówił o tym nasz ekspert Grzegorz Handzlik – członek zarządu Phillips Polska:

“Kryzys półprzewodnikowy spowodował nie tylko inflację i ogromną presję inflacyjną, lecz także dewastację łańcuchów dostaw. Każde przedsiębiorstwo, które dotychczas polegało w dużej mierze na łańcuchach dostaw sięgających Dalekiego Wschodu, musi je teraz bardzo szybko odbudować, aby móc w dalszym ciągu oferować swe produkty klientom. Koszt wysyłki towaru w kontenerze z Chin do Europy wzrósł 7-krotnie. Dwa lata temu wynosił on 2 tys. dolarów, natomiast w chwili obecnej za taką usługę trzeba zapłacić około 14 tys. dolarów”.

 

Badania przeprowadzone przez Alvarez & Marsal wskazują, że 70% z 30 największych europejskich detalistów dokonało przeglądu swoich łańcuchów dostaw z powodu COVID-19. 14% z nich już teraz zaopatruje się w większym stopniu ze źródeł krajowych, a prawie połowa (42%) planuje dokonać tego w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Wiele firm na całym świecie, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Europie, zaczęło gorączkowo poszukiwać rozwiązań zabezpieczających ich działalność przed zakłóceniami w łańcuchu dostaw. Jedną z opcji, coraz częściej rozważaną przez analityków, jest model nearshoringowy. Polega on na przenoszeniu produkcji bliżej rynku docelowego. Do głównych zalet takiego rozwiązania należą:

  • skrócenie łańcuchów dostaw (szybszy transport do klienta docelowego),
  • zmniejszenie ryzyka opóźnień,
  • niższe cła,
  • niższe poziomy zapasów.

Dobry przykład nearshoringu, a nawet onshoringu (produkcja w obrębie kraju producenta) dostarcza firma Inditex (Zara, Massimo Dutti, Pull&Bear). Firma posiada 10 centrów logistycznych zlokalizowanych na terenie Hiszpanii. Większość produkcji odbywa się w bliskim sąsiedztwie.

Zgodnie ze swoim modelem biznesowym, firma Inditex kładzie duży nacisk na dostawy w obszarach położonych najbliżej ośrodków projektowych. Dzięki temu jest ona w stanie dostosować swoją ofertę handlową do pojawiających się zmian w trendach i błyskawicznie dostosować poziom produkcji odzieży do aktualnego zapotrzebowania. Model ten okazał się kluczowy w 2020 roku w trakcie pandemii. Możliwość minimalizacji nadwyżek towarów przyczynia się do odpowiedzialnego zarządzania zapasami, zgodnego z celami handlowymi firmy, w tym także celami zrównoważonego rozwoju.

Bliżej może oznaczać taniej

Nearshoring ułatwia również proces różnicowania dostawców, stanowiąc potencjalnie skuteczną broń przeciwko rosnącym ograniczeniom w łańcuchach dostaw. Model ten posiada również silne uzasadnienie ekonomiczne, zwłaszcza w dobie szalejących stawek transportowych i rosnących cen surowców. Skrócenie dystansu skutkujące zmniejszeniem zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych to naturalna korzyść nie tylko dla portfela, ale i dla środowiska.

Przewidywania ekspertów wyraźnie wskazują na wzrost trendów nearshoringowych w różnych branżach. Jednak możliwość ta nie jest uniwersalna oraz nie jest dla każdego. Pomimo swej atrakcyjności, problematyczne mogą okazać się duże koszty związane z przemodelowaniem procesów biznesowych oraz znaczny czas potrzebny na przeniesienie produkcji na przykład z krajów azjatyckich.

* https://static.inditex.com/annual_report_2020/assets/pdf/pdfseng/CAPITULOS_ING/IDTX_Business%20model.pdf
** https://www.inditex.com/how-we-do-business/our-model/logistics
*** https://www.alvarezandmarsal.com/insights/retailers-shore-ps42-billion1-products-uk-over-next-12-months-covid-19-resets-supply-chain