GB post – Brexit sanitaire controles op EU-goederen: wat zijn dat, en zullen bedrijven voorbereid zijn?
Over iets meer dan een week zullen enkele sanitaire controles van toepassing zijn op plantaardige en dierlijke producten uit de EU en de EER die Groot-Brittannië binnenkomen, met verdere vereisten die in april en oktober van kracht zullen worden. De controles zijn echter herhaaldelijk vertraagd en het valt nog te bezien hoe voorbereid bedrijven en de Britse autoriteiten zijn.
Gezien het feit dat de controles nog maar enkele dagen verwijderd zijn en geen van de eerdere vertragingen op zo’n korte termijn is aangekondigd, lijkt het veilig om nu te zeggen dat de sanitaire inspecties inderdaad daadwerkelijk zullen plaatsvinden.
Bedrijven die geen acht hebben geslagen op het advies om zich op de controles voor te bereiden, zullen dus snel in actie moeten komen om vertragingen of verstoringen van zendingen naar Groot-Brittannië te voorkomen.
Bovendien is de mogelijkheid van verstoring van de toeleveringsketen als gevolg van de controles iets waar verladers ook rekening mee zullen moeten houden.
Om beide problemen aan te pakken, beschrijft de CargoON-blog van vandaag de vereisten van de inkomende controles en beoordeelt het de mate van paraatheid voor de veranderingen op basis van de meningen van experts uit de sector en organisatorische instanties.
Wat zijn de controles?
Op 29 augustus 2023 heeft de regering in haar definitieve Border Target Operating Model uiteengezet dat zij een “risicogebaseerde benadering” zou invoeren voor SPS-controles voor voedsel, dierlijke en plantaardige producten.
Het plan houdt in dat de controles op de invoer uit de EU in 2024 geleidelijk worden uitgerold.
De eerste reeks controles moeten op 31 januari 2024 van kracht worden
Vanaf deze datum is gezondheidscertificering vereist voor de invoer van dierlijke producten, planten, plantaardige producten, levensmiddelen en diervoeders met een hoog risico van niet-dierlijke oorsprong met een gemiddeld risico uit de EU en de EER.
Tegelijkertijd worden de vereisten voor voorafgaande aanmelding geschrapt voor planten en plantaardige producten met een laag risico uit de EU en de EER.
Melk, evenals zuivelproducten die rauwe melk bevatten, vallen in de categorie dierlijke producten met een gemiddeld risico. Hetzelfde geldt voor eieren en producten die gekoelde of bevroren eieren bevatten. Daarnaast staan tal van vlees-, vis- en dierlijke eiwitproducten op de lijst met gemiddelde risico’s.
Levende dieren, eieren en levende producten, waaronder broedeieren, worden als een hoog risico beschouwd. De volledige lijst met dierlijke producten is hier te vinden.
Wat betreft plantaardige producten met een gemiddeld risico, is de lijst samengesteld uit verschillende soorten bloemen, zaden en plantendelen.
Om de risicocategorie te vinden voor een specifieke grondstof die in het VK wordt geïmporteerd, heeft de Britse regering bedrijven geïnstrueerd om dit Excel-bestand te gebruiken om naar een goederencode te zoeken of door de lijst met goederen te bladeren.
Wat zijn de documentatievereisten per 31 januari?
De regering van het Verenigd Koninkrijk stelt dat importeurs het IPAFFS-systeem moeten gebruiken om de autoriteiten in Groot-Brittannië op de hoogte te stellen voordat de volgende goederen uit EU- en niet-EU
- landen aankomen
- levende dieren – levende producten
- dierlijke bijproducten (ABP)
- levensmiddelen en diervoeders met een hoog risico die niet van dierlijke oorsprong zijn (HRFNAO)
- producten van dierlijke oorsprong (POAO)
- samengestelde voedingsproducten
- planten en plantaardige producten
Dit geldt ongeacht of de items worden beschouwd als een laag, gemiddeld of hoog risico.
Zendingen met een laag BTOM-risico moeten vergezeld gaan van een handelsdocument van de leverancier. Voor producten met een middelhoog risico en producten met een hoog risico is echter aanvullende documentatie vereist. Deze producten moeten voorzien zijn van een gezondheidscertificaat dat is afgegeven door de bevoegde autoriteit van het land van oorsprong van de goederen.
Zoals de Britse regering uitlegt, zijn bedrijven verantwoordelijk voor de juiste classificatie van goederen en het registreren van de oorsprong van goederen. Bedrijven zijn ook gewaarschuwd dat onjuiste goederencodes of fouten bij de registratie van de oorsprong in douaneaangiften kunnen betekenen dat het verkeerde bedrag aan belasting of rechten in rekening wordt gebracht.
Controles die gelden vanaf 30 april 2024
In het voorjaar zullen er meer veranderingen van toepassing zijn. Volgens het Border Target Operating Model van de Britse regering zullen vanaf 30 april 2024 documentaire en op risico gebaseerde identiteits- en fysieke controles van toepassing zijn op dierlijke producten, planten en plantaardige producten met een gemiddeld risico, evenals op levensmiddelen en diervoeders met een hoog risico van niet-dierlijke oorsprong uit de EU.
Bovendien zullen de bestaande inspecties van planten/plantaardige producten met een hoog risico uit de EU van bestemming naar grenscontroleposten (BCP’s) worden verplaatst.
Zoals u hier op de kaart kunt zien, zijn de BCP’s gevestigd in zeehavens en luchthavens in het Verenigd Koninkrijk. De meeste BCP’s lijken betrekking te hebben op producten van niet-dierlijke oorsprong, waarbij Port of Grimsby en Immingham één van de BCP’s zijn voor dierlijke producten.
Een officiële folder van de Britse regering beweert dat de BCP’s zijn ontworpen om grote hoeveelheden geïmporteerde SPS-goederen te verwerken en ruimere openingstijden te bieden. De folder voegt eraan toe dat het personeel ter plaatse in ploegendiensten zal werken om “betrouwbare controles uit te voeren die de wrijving op de verkeersstroom tot een minimum beperken”. Bovendien wordt gesteld dat BCP’s “meerdere voertuigen tegelijk kunnen verwerken met voldoende ruimte om producten te verwijderen of te inspecteren”.
Het is echter vermeldenswaard dat de invoering en werking van de BCP’s extra kosten met zich mee zullen brengen voor bedrijven. Deze kosten komen in de vorm van een ‘Common User Charge’ die van toepassing zal zijn op zendingen die Groot-Brittannië binnenkomen via door de overheid beheerde BCP’s in Engeland en Wales, en mogelijk in de toekomst Schotland. Bovendien brengt elke particuliere BCP gebruikerskosten in rekening. Wat betreft de hoogte van de vergoedingen, zegt de Britse regering dat “hierover binnenkort meer informatie beschikbaar zal zijn”.
Aan de andere kant houdt de Britse regering vol dat zij ook zal beginnen met het vereenvoudigen van de invoer uit niet-EU-landen. Voorbeelden hiervan zijn de afschaffing van gezondheidscertificering en routinecontroles van dierlijke producten, planten en plantaardige producten met een laag risico uit niet-EU-landen, evenals een verlaging van het niveau van fysieke en identiteitscontroles van dierlijke producten met een gemiddeld risico uit niet-EU-landen.
Controles die gelden vanaf 31 oktober 2024
De laatste reeks wijzigingen is van toepassing vanaf 31 oktober 2024, wanneer er een vereiste zal zijn voor veiligheids- en beveiligingsverklaringen voor invoer in Groot-Brittannië vanuit de EU of uit andere gebieden waar de bestaande ontheffing van toepassing is.
Bovendien is het de bedoeling dat er een beperkte dataset voor invoer komt, terwijl de UK Single Trade Window-regeling waar mogelijk duplicatie tussen verschillende datasets vóór aankomst, zoals vooraf ingediende douaneaangiften, zal elimineren.
Zijn bedrijven voorbereid op de veranderingen?
Tijdens een recent webinar voor bedrijven zei slechts 10% van de 250 aanwezigen die werden gevraagd naar hun paraatheid voor de veranderingen, dat ze “absoluut niet voorbereid” waren. De meerderheid gaf aan dat ze zichzelf voorbereid of goed voorbereid achtten. De kleine steekproefomvang betekent echter natuurlijk dat het moeilijk is om conclusies te trekken.
Een brancheorganisatie die zich bijzonder heeft uitgesproken over de mogelijke problemen met de controles, is de Nederlandse vereniging van groothandelaren in sierteeltproducten.
In een verklaring op haar website die rond de jaarwisseling werd gepubliceerd, waarschuwde de organisatie:
“Ondanks de oproep van de VGB aan het VK om de inspecties op 5 soorten bloemen uit te stellen, is er geen teken dat dit daadwerkelijk zal gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk heeft onlangs officieel aan de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) aangegeven dat het per 31 januari de fytoverplichting, en dus aanvullende inspecties, voor alle middelrisicoproducten handhaaft. Hieronder vallen ook de inmiddels bekende 5 soorten snijbloemen. VGB betreurt deze ontwikkeling en twijfelt aan het nut en de noodzaak, maar het VK maakt geen deel meer uit van de interne markt en neemt zijn eigen beslissingen. We roepen de leden dan ook nadrukkelijk op om zich goed voor te bereiden op deze inspecties.”
Dr. Anna Jerzewska, een gerespecteerd douanedeskundige, plaatste afgelopen najaar een bericht op X na de aankondiging van het Britse Border Target Operating Model en verwees naar hoe de frequente vertragingen bij grenscontroles na de Brexit door de Britse regering de plannen en het gedrag van veel bedrijven hadden beïnvloed.
“Kijk, het is niet zo dat we niet kunnen zien waarom er vertragingen zijn. Alleen als je een bedrijf bent dat constant tussen de voorbereidings- en stand-down-modus zit (waardoor kostbare tijd en middelen worden verspild), ben je misschien een beetje terughoudend om je voor te bereiden op weer een eerste mijlpaal. Dit heeft een domino-effect op andere gebieden. Zoals de onlangs aangekondigde vertraging van de CDS-migratie of NCTS5-migratie, de toekomstige invoering van het Single Trade Window enz. Dit leidt tot een algemene ambivalentie in de particuliere sector ten opzichte van deadlines en oproepen van de overheid om zich voor te bereiden. Een van de meest voorkomende problemen die door verschillende UKG-afdelingen aan de orde worden gesteld, is de moeilijkheid om bedrijven te betrekken en het gebrek aan pro-activiteit. En dat is een terecht punt. Maar dit helpt ook niet.”
Jerzewska voegde eraan toe:
“Als consultant die nauw samenwerkt met Britse bedrijven, weet ik echt niet wat ik moet zeggen als mij wordt gevraagd “hoe waarschijnlijk is het dat het deze keer echt is” of “waarom zouden we beginnen met voorbereiden”. Een deel van de implementatie-inspanning bij elk beleid of elke verandering is om bedrijven aan boord te krijgen. En ja, na de vorige versie van TOM is er een poging gedaan om de industrie te raadplegen over het effect van de voorgestelde wijzigingen. Maar de meeste problemen die door de industrie aan de orde worden gesteld, zullen niet zijn opgelost tegen de tijd dat de nieuwe deadline aanbreekt. In ieder geval niet vanzelf. De vraag blijft dus of/hoe UKG en de particuliere sector de komende maanden kunnen samenwerken om dit te laten werken? Want, spoiler alert, dit zal niet in januari 2024 gebeuren, noch in oktober 2024.”
Meer recentelijk waarschuwde de UK Cold Chain Federation in haar beleidsbriefing voor het nieuwe jaar dat de controles die voor het einde van deze maand moeten worden uitgevoerd “de beschikbaarheid van sommige voedsel- en tuinbouwlijnen zouden enigszins kunnen verstoren”.
Een bijzonder punt van zorg is groupage, dat problematisch bleek te zijn toen er na de Brexit controles werden ingevoerd op de Britse export naar de Europese Unie. Het was vaak zo dat fouten bij één zending ertoe leidden dat een hele vrachtwagenlading goederen vertraging opliep.
Hoewel het Britse systeem anders is, gaf een woordvoerder van DEFRA tijdens een recent webinar toe dat als een zending na april voor inspectie zou worden geselecteerd, alle items die deel uitmaken van die groupage naar de BCP zouden moeten gaan.
Dat gezegd hebbende, hebben de autoriteiten aangegeven dat ze een “pragmatische aanpak” zullen volgen bij de controles, wat suggereert dat er om te beginnen een lichte aanraking kan zijn.
“Tegen het einde van januari, wanneer we dit implementeren, zal er een pragmatische aanpak zijn in termen van controles die zullen worden uitgevoerd, maar het zullen alleen DIP-tests zijn en we zullen zeer nauw samenwerken met de exporterende landen om hen te informeren over eventuele problemen die we vinden”, aldus een woordvoerder van DEFRA, die sprak op een webinar over importcontroles met betrekking tot plantaardige producten.